Kao i uvek na razmeđi dve godine, i ovih dana zahuktava se atmosfera oko najprestižnijeg književnog priznanja u Srbiji – NIN-ovoj nagradi za roman godine. Petnaestak godina unazad svedoci smo stalnog prisustva žanrovskih ostvarenja, koja neretko ostvaruju zapažene rezultate.

Ove godine u konkurenciji za NIN-ovu nagradu pristiglo je 188 romana, među kojima se našlo i nekoliko žanrovskih dela. Kako se ona kotiraju, već sada možemo da naslutimo zahvaljujući tekstovima u kojima su članovi žirija Milena Đorđijević, Žarka Svirčev, Violeta Stojmenović, Tamara Mitrović i Goran Korunović, prokomentarisali romanesknu 2023. godinu.

Goran Korunović skreće pažnju na „dobre primere žanrovske književnosti“, među koje ubraja triler Polje meduza Ota Oltvanjija, kao i horor roman Zadušnice Dejana Ognjanovića.

„U oba slučaja reč je o precizno izvedenim ostvarenjima koja diskretno nastoje da pruže nešto širu sliku društva/sveta od predviđene žanrovske matrice“, piše Korunović. „Ovom dvojcu funkcionalno približavamo i roman Zorana Živkovića, Četiri smrti i jedno vaskrsenje Fjodora Mihajloviča, u prepoznatljivom autorskom stilu ispisanu posvetu velikom ruskom piscu, kao i Vampirska posla, Danila Štrpca, duhovitu pripovest u gogoljevskom maniru“, piše Korunović.

Milena Đorđijević ukazuje na novi roman Zorana Živkovića kao na ostvarenje u kome su prepoznati „pojedini žilavi postmodernistički formalni obrasci“, a u delu Dejana Ognjanovića prepoznaje značajan doprinos u prevazilaženju okvira, ograničenja i stereotipa žanrovske literature.

Žarka Svirčev se pridružuje prethodnim članovima žirija na koje je poseban utisak ostavilo delo Dejana Ognjanovića, Zadušnice, i u svom osvrtu kaže da je u ovom romanu „na zanimljiv način iskorišćen potencijal horor žanra“, odnosno da se „klasični obrasci zombi narativa ispostavljaju kao živopisan modus kritike različitih društvenih fenomena savremene Srbije.“

Sudeći prema osvrtima troje članova žirija, koji su se usudili da navedu naslove dela koja im se čine ozbiljnijim konkurentima za osvajanje NIN-ove nagrade, izgleda da ćemo i ove godine moći sa nestrpljenjem i uživanjem da pratimo glasanje do kraja, navijajući za predstavnike žanra. A treba naglasiti da, pored navedenih romana, u širem izboru postoji još žanrovskih ostvarenja koja bi nas mogla prijatno iznenaditi prolaskom u neki od narednih krugova. Videćemo da li će tako i biti.