Filolog, etnolingvista, teoretičar književnosti, prevodilac i urednik Dejan Ajdačić dobitnik je ovogodišnje nagrade „Art-Anima“, koja se već šest godina dodeljuje za popularizaciju fantastike.

Uručenje nagrade biće upriličeno 02. juna 2019. godine od 20 časova u klubu galeriji Polet (Cetinjska 15, Beograd) u okviru VI Festivala fantastične književnosti Art-Anima, a tom prilikom biće održan i razgovor sa laureatom, koji će voditi pisac, izdavač i kulturni aktivista Zoran Stefanović.

Festival fantastične književnosti Art-Anima organizuju sajt Art-Anima.com i izdavačka kuća Kontrast. Ulaz na sva festivalska dešavanja je slobodan.

OBRAZLOŽENJE DODELE NAGRADE

Nakon Zorana Živkovića, Gorana Skrobonje, Žike Bogdanovića, Ilije Bakića i Save Damjanova, dobitnik Nagrade za promociju fantastične književnosti  6. Festivala fantastične književnosti „Art-Anima“ 2019. je 7, jedan od najuglednijih evropskih slavista.

Naš laureat je rođen u Beogradu 1959. godine u porodici istaknutih naučnika Vladimira i Nadežde Ajdačić. Diplomirao je, magistrirao i doktorirao filologiju u Beogradu.  U 21. veku međunarodno su značajne, obimne i dobro dokumentovane njegove delatnosti kao slaviste, filologa, folkloriste, etnolingviste, teoretičara književnosti, prevodioca i urednika. Zapažen je i njegov rad kao profesora univerziteta u Ukrajini (od 2003) i Poljskoj (od 2016).

Iako je ostavio trag na više polja, slovenska fantastika se kod ovog autora izdvaja kao polje misije po više osnova. Kao istraživač, Ajdačić je autor studija o mitologiji i demonologiji u književnoj fantastici, o naučnoj fantastici uključujući i kiberfantastiku i futurofantastiku, kao i o pojedinačnim delima i autorima slovenske i srpske fantastike. Neke njegove studije imaju čitaoce i van naučnih sfera, što su posebno bile Futuroslavija. Studije o slovenskoj naučnoj fantastici (2008); Erotoslavija. Preobraženja Erosa u slovenskim književnostima (2013) i Perunoslavija: O paganskim bogovima u nepaganska vremena (2016).

Urednik je ili kourednik petnaest međunarodnih akademskih zbornika o slovenskoj fantastici. U Srbiji je uredio: Antiutopije u slovenskim književnostima (1999), Čudo u slovenskim kulturama (2000), Slovenska naučna fantastika (kourednik Bojan Jović, 2007), Darko Suvin: Naučna fantastika, spoznaja, sloboda (2009), Telo u slovenskoj futurofantastici (2011), Tesla kao lik u umetnosti (2014), Juda Iskariotski u slovenskim kulturama (2016), „Savremena slovenska fantastika i popularna kultura“ u Književna istorija (2016) i najnoviji: O srpskoj književnoj fantastici (2019). U Poljskoj je priredio zbornike Apokrifi i legende Starog zaveta kod Južnih Slovena (kourednici Georgi Minčev i Malgožata Skovronek, 2006) i Telo u slovenskoj futurofantastici (kourednik Vaclav Valecki, 2013). U Ukrajini je priredio tri toma naučnog zbornika Slovenska fantastika (2012-2016) i jedan O slovenskoj fantastici na portalu LitAkcent (2017).

Predavao je o srpskoj fantastici u okviru lekcija o istoriji srpske književnosti na Filološkom fakultetu u Kijevu (2003-2018) i u ciklusu tribina Fantastica Slavica u Kijevu (2012-2013). Autor je 14 autorskih predavanja o stranim piscima u ciklusu „Slovenska i srpska književna fantastika“ u Univerzitetskoj biblioteci u Beogradu (2019).

Prevodio je na srpski naučne studije o fantastici sa italijanskog, bugarskog, ruskog, ukrajinskog i poljskog, a fantastičku kraću prozu sa ukrajinskog jezika. Recenzent je akademskih slavističkih članaka, publikacija i disertacija o slovenskoj fantastici u više zemalja.

Kao organizator zaslužan je za naučne konferencije i druge programe o fantastici u Kijevu (2011-2018) i Gdanjsku (2018) kao i ciklusa „Slovenska i srpska književna fantastika“ u Univerzitetskoj biblioteci u Beogradu (2019), prvog svoje vrste u Evropi. Ogledao se i kao pisac, poput knjige Izabrana dela koautorski pisane sa Ivanom Srdanovićem (1988).

Iz priloženog se vidi da je po obimu, detaljnosti, interdisciplinarnoj i multidisciplinarnoj metodi upravo Ajdačićeva delatnost ključna za savremena svetska istraživanja slovenske fantastike, kako njenog mikrotematskog tako i sintetičkog tumačenja — dugo čekanog sveobuhvatnog pogleda nakon decenija kulturne razdrobljenosti jednog širokog  prostora.

Nagrada za promociju fantastične književnosti 2019. Dejanu Ajdačiću višestruko je zaslužena, bez sumnje najavljujući nove istraživačke i duhovne prostore na koje nam ovaj osobeni polihistor našeg vremena ukazuje.

Obrazloženje priredio Zoran Stefanović