Izbor za Nobelovu nagradu u oblasti književnosti, kao i uvek, i ove godine izaziva veliko interesovanje javnosti. Iako Švedska akademija svoje zvanične nominacije drži u tajnosti, mnogi književni analitičari daju svoje procene, a kladionice objavljuju liste glavnih favorita za osvajanje ovogodišnje nagrade.

Među kandidatima se spominju četvoro autora koji već decenijama unazad kroz prizmu fantastike oblikuju savremenu svetsku književnost: Haruki Murakami, Margaret Atvud, Stiven King i Džoan K. Rouling.

Japanski pisac Haruki Murakami godinama već slovi za glavnog favorita za dobijanje Nobelove nagrade. Murakami je osvojio čitaoce širom sveta delima u kojima spaja magični realizam, filozofske introspekcije i svakodnevni život. Njegova prozna ostvarenja, poput romana Norveška šuma, Kafka na obali mora i 1Q84, istražuju usamljenost, nostalgiju i granice između sna i stvarnosti, a prepoznatljivi spoj istočnjačke filozofije i zapadnog pripovedanja učinio ga je jednim od najuticajnijih autora današnjice.

Margaret Atvud, autorka kultnog romana Sluškinjina priča u centru pažnje je zahvaljujući svom izuzetnom doprinosu savremenoj prozi i feminističkoj misli. Kritičari ističu da Atvudova – čija dela spajaju distopiju, ironiju i društvenu angažovanost – već decenijama pomera granice književnog izraza.

Treći kandidat, američki majstor horora i popularne književnosti, Stiven King, unosi poseban ton u ovogodišnje spekulacije. Autor više od 60 romana – među kojima su klasici poput romana Isijavanje, To i Zelena milja – poznat je po tome što je žanrovsku prozu uzdigao na umetnički nivo, spajajući horor, psihologiju i društvenu kritiku. Njegova neiscrpna mašta i sposobnost da uobliči strah i prikaže ljudsku ranjivost u uzbudljivim delima fantastike, doneli su mu ogromnu čitalačku bazu, ali bi Nobelova nagrada označila krunu njegove celokupne književne karijere.

Prema procenama književnih analitičara, i britanska spisateljica Dž. K. Rouling nalazi se među ozbiljnijim kandidatima za ovogodišnju Nobelovu nagradu za književnost. Autorka čuvenog serijala o Hariju Poteru ostavila je dubok trag u savremenoj književnosti, oblikujući generacije čitalaca širom sveta. Iako je poznata po fantastici namenjenoj mlađoj publici, stručnjaci ističu da su teme hrabrosti, prijateljstva i morala u njenim delima univerzalne.

Dobitnik nagrade biće proglašen 9. oktobra 2025. godine.