Kao suizdavački poduhvat Univerzitetske biblioteke „Svetozar Marković“ i izdavačke kuće Alma objavljena je knjiga eseja Odblesci slovenske fantastike profesora slavistike dr Dejana Ajdačića.
Autor brojnih studija o mitologiji i demonologiji u književnoj fantastici, ali i o naučnoj fantastici i futurofantastici, Dejan Ajdačić u svojoj novoj knjizi eseja predstavlja neke od najznačajnijih pisaca i književnih ostvarenja slovenske fantastike 20. i 21. veka.
Radovi zastupljeni u knjizi inspirisani su ciklusom predavanja „Slovenska i srpska književna fantastika“ kojeg je Ajdačić organizovao tokom 2019. godine u Univerzitetskoj biblioteci „Svetozar Marković“.
Knjiga donosi sedamnaest tekstova u kojima se autor osvrće na dela Stanislava Vinavera, Voladimira Viničenka, Stanislava Lema, braće Strugacki, Marine Sokoljan, Mihajla Ajvaza, Aleksandra Prokopijeva, Sergeja Lukjanenka, Jaceka Dukaja, Oleksandra Irvaneca, Vasilja Koželjanka…
„Polovina studija posvećena je romanima pojedinih čeških, bugarskih, poljskih, ruskih, makedonskih i ukrajinskih pisaca“, za sajt Art-Anima.com otkriva Dejan Ajdačić. „Većina izabranih knjiga nije prevedena na srpski jezik, pa čitaoci posredno mogu da ih upoznaju, kao i izdavači koji biraju naslove za buduće prevode (samo su dve knjige već prevedene)“.
Govoreći o pristupu obradi odabranih književnih dela Ajdačić kaže da je u svojim radovima fokus stavio na različite motive i probleme koji se javljaju u tim delima.
„Opisi knjiga i u njima predstavljenih svetova u pristupu ipak su u drugom planu. U središtu razmatranja je postavljen neki problem – osobenosti prikaza vanzemaljskih životinja, ideološka promišljanja o boljem društvu, pitanja robotizacije ili identiteta u virtuelnom svetu, putanje transhumanizma, crte kolektivnog identiteta u delima alternativne istorije i drugo. Knjigu uokviruju uvodni teorijski tekst o tipovima ironije u fantastici, i zaključni rad o motivima u fantastici“, kaže Dejan Ajdačić.
Knjiga sadrži 230 strana a može se naručiti od izdavača po ceni od 1.100 dinara.
Sadržaj
Ironija i fantastika (sa primerima Stanislava Vinavera i Svetoslava Minkova)
O posledicama presitosti u romanu Sunčana mašina (1928) Voladimira Viničenka
Vanzemaljski gmizavci u slovenskoj futurofantastici
Vanzemaljske ptice u slovenskoj futurofantastici
Telo čovekolikih robota i čoveka budućnosti u delima Stanislava Lema
Neooptimisti braće Strugacki u romanu Grabljive stvari stoleća (1965)
Cena produžetka života: mitološke fantazije i psihologija u romanu Novendialija (2008) ukrajinske književnice Marine Sokoljan
Čuda u gradu u romanu Drugi grad (1993) Mihajla Ajvaza
Bajke o ljubavi Aleksandra Prokopijeva iz knjige Čovečuljak (2011)
Kompjuterska igra u kiberfantastici: „Lavirint smrti“ u dva romana Sergeja Lukjenenka
Led u Rusiji – istorija, politika i fantastika u romanu Led (2007) Jaceka Dukaja
Zaustavljanje vremena u romanu Rіvne/Rovno (2001) Oleksandra Irvaneca
Svoje i tuđe (ukrajinsko i rusko) u alternativnim istorijama ukrajinskog pisca Vasilja Koželjanka
Slavistička proučavanja alternativnih istorija
Tipovi i modifikacije motiva u fantastici
Izvori i literatura
Beleška o tekstovima
Beleška o autoru
Dejan Ajdačić (1959) istaknuti je srpski filolog, folklorista, etnolingvista, teoretičar književnosti, prevodilac i urednik. Doktorsku disertaciju „Svet demona u književnosti srpskog romantizma“ odbranio je 2000. godine na Filološkom fakultetu u Beogradu. Dugi niz godina radio je na Kijevskom nacionalnom univerzitetu kao docent i profesor, a od 2016. radi kao profesor na univerzitetima u Poljskoj (od 2016 do 2018 u Lođu, a od 2019. u Gdanjsku). Objavljuje radove na srpskom, bugarskom, poljskom, ukrajinskom, ruskom, engleskom i italijanskom jeziku i prevode sa ruskog, ukrajinskog, bugarskog, poljskog i italijanskog. Urednik je i kourednik petnaestak međunarodnih akademskih zbornika o slovenskoj fantastici. Osnivač je i glavni urednik folklorističko-etnolingvističkog časopisa „Kodovi slovenskih kultura“, i ukrajinsko-srpskog zbornika „Ukras“. Upravnik je kulturne mreže „Projekta Rastko“. Član je Komisije za etnolingvistiku i Komisije za folkloristiku Međunarodnog komiteta slavista.
