Kineski autor Mo Jan, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 2012. godine, u svetu je poznat po svojim delima o životu u ruralnoj Kini. Široj srpskoj čitalačkoj publici, međutim, nije poznato da njegova dela često obiluju bajkovitim i fantastičkim elementima.

Nobelov komitet stvaralaštvo Mo Jana opisuje kao spoj istorije, narodne tradicije i savremenosti, a kritičari njegova dela porede sa delima magičnog realizma Gabrijela Garsije Markesa, kao i ostvarenjima Čarlsa Dikensa, Franca Kafke i Vilijama Foknera.

Moov halucinogeni realizam, posebno je naglašen u jednom od njegovih najpoznatijih romana “Republika Vina”, u kome nakon upornih izveštaja o kanibalizmu, u provinciju po kojoj roman nosi ime, kineska vlada upućuje specijalnog istražitelja kako bi ispitao uznemirujuće glasine.

Njegova knjiga “Život i smrt me iscrpljuju” koju čini 500.000 reči napisanih za 43 dana četkicom (ne kompjuterom!), donosi priču koju pripovedaju životinjske reinkarnacije čoveka posednutog od strane Jame, božanstva podzemnog sveta. 

A roman po kome je Mo Jan najpoznatiji na zapadu, “Crveni Sorgo” iz 1987, donosi istorijsko-fantastičku priču o brutalnom nasilju koje je pogađalo sela istočne Kine, gde je odrastao tokom dvadesetih i tridesetih godina prošlog veka. Prema ovom delu, Džang Jimou je snimio istoimeni film, koji je 1988. dobio “Zlatnog medveda” u Berlinu.

Pored spomenutih romana, među najznačajnija dela kineskog nobelovca spadaju “Balade o belom luku” i “Velika nedra i široka bedra”. A potonji je i jedini roman ovog pisca do sada objavljen u Srbiji.

Zanimljivo je reći i to da je Nobelovu nagradu kineski pisac ove godine osvojio ispred favorizovanog Japanca, Haruki Murakamija, čiji književni opus se, takođe, umnogome oslanja na fantastiku.