Preptposlednja knjiga iz hit biblioteke “Zlatni Rusi”, u izdanju Kompanije “Novosti”, roman “Mi” Jevgenija Zamjatina (1884-1937), može se naći na kioscima po ceni od 390 dinara, javlja PISB.
Roman “Mi” je socijalno-fantastični roman, prvi tog žanra u ruskoj književnosti i jedini Zamjatinov roman. Filozofija života koju je ovaj ruski pisac u svojim delima ponudio, posebno u romanu “Mi”, presudno je uticala na remek-dela svetske proze sa temom antiutopije: na Orvelovu “1984”, Hakslijev “Vrli novi svet” i “Farenhajt 451” Reja Bredberija.
Zamjatin je svoj roman “Mi” napisao 1920. u Lenjingradu, ali nije mogao da ga objavi u Sovjetskom Savezu. Roman se pojavio 1924. na engleskom u Americi, kasnije je preveden na francuski i češki. U Pragu je prvi put izašao na ruskom jeziku 1927. u skraćenoj verziji, a 1952. opet na ruskom u Njujorku. U svojoj domovini objavljen je tek 1988. godine, kada je pisac rehabilitovan.
Radnja romana “Mi” smeštena je u daleku budućnost, oko 1.000 godina ispred nas, u Jedinstvenu državu. Glavni junak nema ime već oznaku D-503, dok je glavni ženski lik I-330. U toj organizovanoj zajednici, po tumačenju Milivoja Jovanovića, vlada princip čoveka-brojke, sreće u kolektivnom ropstvu, jednodušnosti kao religioznog zanosa, opšte poslušnosti, matematičkog proračuna svih ispoljavanja života – od zajedničke akcije da se uz pomoć svemirskog broda “Integral” osvoje nepoznate planete do veze muškarca i žene u takozvanim “ličnim časovima”. A tu je, naravno, i Dobrotvor, ekvivalent Velikom bratu. Inače, kao inženjer po struci, profesor Politehničkog instituta u Petrogradu, Zamjatin je mogao izvanrednom ubedljivošću da dočara složenu mašineriju pomenutog svemirskog broda.
Mišljenje uticajnog sovjetskog kritičara Aleksandra Voronskog, Zamjatinovog savremenika, pokazuje kako je ovo delo dočekano u tadašnjem SSSR-u. On je ocenio da roman “Mi” ostavlja težak i strašan utisak i poručio: “Napisati umetničku parodiju i prikazati komunizam kao superkasarnu pod ogromnim staklenim zvonom: tako su se odavno vežbali protivnici socijalizma – to je utaban i neslavan put”.
